Medische privacy

Medische privacy

Als ingesloten vreemdelingen medische problemen hebben kan er een afspraak worden gemaakt met het ziekenhuis. Zij worden dan naar het ziekenhuis vervoerd door de Dienst Vervoer en Ondersteuning (DV&O). Bij aankomst in het ziekenhuis worden zij vervolgens geëscorteerd door personeelsleden van de DV&O. Tijdens het vervoer en in het ziekenhuis komt het regelmatig voor dat ingesloten vreemdelingen onrechtmatig geboeid worden, lees daarover meer op deze pagina. Tijdens de afspraak met de dokter moet het personeel van de DV&O in een andere ruimte blijven wachten omdat iedereen recht heeft op medische privacy. Toch gebeurt het vaak dat de personeelsleden aanwezig zijn bij de doktersafspraak en dus kunnen meeluisteren met het gesprek tussen de patiënt en de dokter en ook mee kunnen kijken met de behandeling. Dit kan een nare en gênante ervaring zijn voor de patiënt, in dit geval de vreemdeling, en is een schending van het recht op medische privacy.

Wie is verantwoordelijk voor de schending van medische privacy van ingesloten vreemdelingen?

De Dienst Vervoer en Ondersteuning (DV&O) is verantwoordelijk voor de begeleiding naar een ziekenhuisafspraak van alle ingeslotenen, dus ook voor de begeleiding van mensen in vreemdelingendetentie. Ook de directeur van het detentiecentrum waar de ingesloten vreemdeling verblijft kan verantwoordelijk worden gehouden (art. 42 lid 1 sub c Pbw). De DV&O heeft een eigen Commissie van Toezicht, per 1 januari 2021 met de inwerkingtreding van de ‘Veegwet’. Dit is een ander type beklagcommissie. Zij behandelen klachten over het vervoer van klagers uit álle justitiële inrichtingen in Nederland en hebben geen mogelijkheid voor bemiddeling. 

Wanneer is de aanwezigheid van de DV&O bij het contact tussen een arts en ingeslotene beklagwaardig?

Voorop staat dat het contact tussen een arts en patiënt (ingesloten vreemdeling) vertrouwelijk is. De arts heeft een geheimhoudingsplicht, wat inhoudt dat informatie over de patiënt niet aan derden mag worden verstrekt (art. 7:457 BW en art. 88 Wet BIG). Het uitgangspunt is dan ook dat er geen toezichthoudend personeel zoals van de DV&O aanwezig is in de behandel- of spreekkamer (art. 8 EVRM en art. 2 lid 3 Pbw) Dit is alleen in uitzonderlijke situaties toegestaan wanneer dit uit veiligheidsoverwegingen noodzakelijk is. Dan moet er door de directeur een belangenafweging worden gemaakt tussen enerzijds het individuele belang van de ingeslotene op het recht op medische privacy te hebben en anderzijds het algemene belang tot handhaving van de orde en veiligheid. Als het personeel van de DV&O aanwezig is bij de doktersafspraak terwijl blijkt dat dit niet noodzakelijk was of als er helemaal geen belangenafweging is gemaakt dan is dit onrechtmatig.

Waar kan ik me in mijn klacht nog meer op beroepen?

Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens

De onrechtmatige aanwezigheid van toezichthoudend personeel zoals de DV&O bij een doktersafspraak kan een schending van het recht op privacy (art. 8 EVRM) opleveren.

European Prison Rules

In artikel 42.3 sub a is het medische beroepsgeheim van artsen vastgelegd. Dit betekent dat artsen niet zomaar de medische gegevens van ingeslotenen mogen delen.

Kan ik voor schending van medische privacy een schadevergoeding krijgen?

Dit verschilt per individueel geval.

Wat zegt de jurisprudentie?

30 maart 2020, RSJ 19/3386/GA

In deze zaak was het personeel van de DV&O aanwezig in de behandelkamer. Als reden beroept de DV&O zich daarbij op artikel 19 Regeling vervoer van justitiabelen waarin staat dat het personeel van de DV&O aanwezig mag zijn bij de doktersafspraak tenzij de arts expliciet aangeeft dat dit niet nodig is. Volgens de RSJ is dit wetsartikel in strijd met het uitgangspunt dat er geen toezichthoudend personeel aanwezig mag zijn bij een doktersafspraak. De RSJ houdt vast aan de eis dat een belangenafweging moet plaatsvinden en dit is in deze zaak niet gebeurd. Klager wordt in het gelijk gesteld en ontvangt een schadevergoeding van €25.

26 augustus 2013, RSJ 13/1396/GA

De RSJ bevestigt in deze uitspraak het uitgangspunt dat er bij bezoek van ingeslotenen aan een arts in het ziekenhuis geen toezichthoudend personeel aanwezig mag zijn in de behandelkamer tenzij dit noodzakelijk is.

Wilt u een voorbeeld klacht ontvangen over dit onderwerp? Neem dan gerust contact op met het Meldpunt vreemdelingendetentie!