Wat is uitzetting?
Gedwongen terugkeer
Als een persoon geen verblijfsvergunning heeft, dient hij uit eigen beweging Nederland te verlaten. Doet hij dit niet, dan verblijft deze persoon vanaf dat moment onrechtmatig in Nederland. Het uitgangspunt van het Nederlandse terugkeerbeleid is dat mensen zonder verblijfsvergunning zelf verantwoordelijk zijn voor het vertrek uit Nederland. Ook kan een terugkeerbesluit worden uitgereikt aan personen die al eerder in het bezit zijn geweest van een verblijfsvergunning. Zij zullen dan binnen de aangegeven termijn Nederland moeten verlaten.
Wanneer een ongedocumenteerde niet zelfstandig binnen de gestelde termijn is vertrokken, dan kan worden overgegaan op gedwongen terugkeer. Iemand kan dan in vreemdelingendetentie worden geplaatst. Vanaf hier wordt dan een gedwongen vertrek geregeld, om iemand uit te kunnen zetten naar land van herkomst of een ander land.
Vaak vinden uitzettingen plaats vanaf Schiphol en worden deze geleid door de Koninklijke Marechaussee (KMar). Dit is echter niet altijd het geval. Soms worden ongedocumenteerden eerst per auto naar een andere Europese luchthaven gereden. Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer een vlucht vanaf Brussel vertrekt. Ook kan een uitzetting volledig per auto geschieden. Dit wordt dan vaak geregeld door de Dienst Terugkeer & Vertrek (DT&V), niet de KMar
Vrijwillige terugkeer
Een persoon zonder verblijfsvergunning kan Nederland ook verlaten middels vrijwillige of zelfstandige terugkeer. De persoon vertrekt dan zonder begeleidende escorts en kan ook ondersteuning krijgen bij het vertrek. Zo kan de DT&V helpen met het boeken van een ticket of kunnen organisaties die meehelpen bij iemands terugkeer, zoals de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM), helpen met het opbouwen van een nieuw bestaan in land van herkomst of ander land.
Een vrijwillig vertrek is echter niet altijd geheel vrijwillig. De keuze van iemand om mee te werken aan een vertrek wordt vaak beïnvloed door een dreiging voor gedwongen uitzetting of de negatieve gevolgen van illegaliteit.