Het College voor de Rechten van de Mens (College) gaat toezicht houden op foltering, vernedering en mensonterende behandeling in vreemdelingendetentie. De Minister voor Rechtsbescherming schrijft dit in een brief aan de voorzitter van de Tweede Kamer.

Nederland tekende in 2010 het Keuze Protocol bij het Verdrag tegen Foltering en andere Wrede, Onmenselijke of Vernederende Behandeling of Bestraffing. Het doel van dit Protocol is voorkoming van marteling en andere wrede, onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing. Dit Protocol verplichtte Nederland het Nederlands Preventie Mechanisme (NPM) op te richten. Het NPM onderzoekt de behandeling van mensen wiens vrijheid is ontnomen, bijvoorbeeld in vreemdelingendetentie. Daarnaast doet zij aanbevelingen voor de verbetering van de behandeling en omstandigheden in deze locaties. Tot slot doet het NPM aanbevelingen om wetgeving te verbeteren.

De taken van het NPM worden uitgevoerd door verschillende organisaties. Elke organisaties voert een deel van de taken uit. Vanaf 2024 voert één organisatie, het College, de taken van het NPM uit.  Dit werkt effectiever, verwacht de Minister van Rechtsbescherming.

De Minister van Rechtsbescherming kiest het College, omdat zij toezicht houdt op de naleving van mensenrechtenverdragen. Dit past bij de taken van het NPM. Het College controleert ook of situaties voldaan aan de regels van mensenrechten. Het College mag locaties bezoeken, gewenste informatie opvragen en spreken met personen die nodig zijn voor het onderzoek. Het College mag ook overleggen over mensenrechten met de Verenigde Naties.