Op 7 januari stelden SP en CDA schriftelijke kamervragen naar aanleiding van de corona uitbraken in verschillende detentiecentra. De minister voor Rechtsbescherming geeft in zijn reactie op 14 januari aan dat op 13 januari 21 (nieuwe) besmettingen bekend waren bij ingeslotenen binnen vijf verschillende inrichtingen. In de week daarop is het aantal besmettingen overigens met 143 omhoog geschoten.
De Kamerleden vragen op verschillende manieren of genoeg wordt gedaan om gedetineerden tegen het virus te beschermen. Dit onder meer omdat de Commissie van Toezicht (CvT) van PI Heerhugowaard het met een ingeslotene daar eens is dat de directie ‘haar zorgplicht heeft geschonden’. In dit geval omdat iemand werd overgeplaatst vanaf een andere locatie waar corona was vastgesteld, en toen niet in quarantaine werd geplaatst. Minister Sander Dekker gaat hier nauwelijks op in en zegt simpelweg dat de directie over deze zaak in beroep is gegaan. Hij geeft aan geen overzicht te hebben van andere beklagzaken en uitspraken over dit onderwerp, aangezien deze door de inrichtingen zelf worden behandeld.
Op 7 januari maakte onder meer de NOS bekend dat een groep gedetineerden aangifte doet tegen de gevangenis in Heerhugowaard, omdat ze geen mondkapjes mogen dragen. Het probleem is dat ingeslotenen soms (urenlang) dichter dan 1,5 meter van elkaar zitten, als ze aan het werk zijn met name.
De genoemde kamerleden vroegen zich dan ook af of het verbod op mondkapjes heeft bijgedragen aan de coronabesmettingen. De minister geeft echter aan dat het recht van ieder individu om zichzelf en anderen te (kunnen) beschermen op gespannen voet staat met het waarborgen van orde en veiligheid. Hij schrijft dat mondkapjes onder ingeslotenen niet toegestaan kunnen worden omdat zij herkenbaar moeten zijn. Het is belangrijk voor personeel om de gemoedstoestand van ingeslotenen af te kunnen lezen. Daarbij geeft dat er al andere maatregelen zijn getroffen om te zorgen dat ingeslotenen gezond de inrichting in komen en niet besmet zullen raken, zoals quarantaine, extra hygiëne, bezoek achter glas, 1,5 meter afstand. Wel geeft hij aan nieuw advies te hebben gevraagd van het Outbreak Management Team (OMT) vanwege de Britse variant van het virus.
Het aantal vastgestelde besmettingen in het gevangeniswezen en vreemdelingenbewaring groeit volgens eigen cijfers van DJI (in de tabel onder ‘GW/VB’) sinds begin november met gemiddeld 21 per week. Op 20 januari wordt door DJI het recordaantal van 143 nieuwe besmettingen gemeld in één week tijd. Dat zou voor een groot deel gaan om mensen in PI Ter Apel, bericht onder meer de Volkskrant. Helaas wordt in de weekcijfers van DJI niet standaard bekend gemaakt op welke locaties de uitbraken zijn geconstateerd.