Eind juli publiceerde de Commissie van Toezicht haar jaarverslag 2021. Dit betreft zowel Detentiecentrum Rotterdam als Zeist, en zowel vreemdelingenbewaring als de strafrechtelijke afdelingen. 

Positieve punten en knelpunten
De Commissie is tevreden over de werkwijze voor klachten met betrekking tot de medische zorg. Ook is zij positief over de constructieve maandelijkse overleggen met de directie inzake het Coronabeleid. 

Kritisch is zij op het feit dat bij beschikkingen de directeur ingeslotenen regelmatig niet hoort, of, tijdens Corona, alleen telefonisch. De Commissie vindt het belangrijk dat de directeur ter plaatse de ingeslotene hoort en geïnformeerd wordt over de situatie. Ook worden beschikkingen regelmatig te laat uitgereikt. Dit is ook al in 2020 meerdere keren met de directie besproken maar het blijft een knelpunt. Daarnaast levert de directie verweren verlaat aan. Dit is enkele keren met de directie besproken en enigszins verbeterd.

In 2021 tijdens Corona kon de Commissie niet goed vergaderen aangezien zij niet gefaciliteerd wordt met hard- en software. Omdat de Commissie met eigen middelen werkt, waren er technische belemmeringen voor online vergaderen. 

De termijn die artikel 67 lid 1 Pbw voor de afhandeling van klachten stelt, wordt regelmatig om uiteenlopende redenen overschreden. De commissie vindt het belangrijk dat klachten zo snel en zoveel mogelijk naar tevredenheid opgelost of besproken worden. Beklagvoorzitters besteden na elke beklagzitting hier extra aandacht aan om waar mogelijk het proces te stroomlijnen.

Per 1 januari 2021 kunnen als gevolg van nieuwe wetgeving klachten over bejegening en zorg ingediend worden als grief waardoor bemiddeling geformaliseerd is. Klachten tegen besluiten van de directeur kunnen niet als grief ingediend worden. De Commissie is kritisch en vindt dat het kan leiden tot verwarring.

De Commissie heeft in 2021 de Directie gevraagd de 4-maandsrapportage te krijgen, zodat zij beter mee kan denken en een positieve bijdrage kan leveren aan de gang van zaken binnen Detentiecentrum Rotterdam.

Sanctiekaart afgeschaft
1 juli 2021 is de sanctiekaart afgeschaft. Het was een beleidsstuk vanuit de Dienst Justitiele Instellingen (DJI) om het opleggen van ordemaatregelen en straffen binnen de diverse inrichtingen meer te uniformeren. De Commissie vond de sanctiekaart een goede leidraad om straffen te toetsen. 

Cijfers

Uit deze cijfers blijkt dat de klachten die in vreemdelingendetentie worden ingediend, relatief vaker gegrond verklaard worden dan bij andere doelgroepen binnen het Gevangeniswezen. Dit is te zien in tabel 1, waar de eerste kolom de gehele populatie binnen DCR en Zeist betreft, waar ook strafrechtelijk gedetineerden verblijven. 

Bovendien komen de cijfers uit het jaarverslag DCR en de landelijke cijfers van de Klankbordgroep vrijwel overeen. Hieraan kun je afleiden dat er in andere locaties waar mensen in vreemdelingendetentie verblijven, zoals Schiphol en Veldzicht, geen klachten worden ingediend door mensen in vreemdelingendetentie, of deze niet apart geregistreerd worden. 

Het Meldpunt heeft het jaarverslag met interesse gelezen en hoopt dat DCR de aanbevelingen van de Commissie ter harte neemt. Ook hopen wij dat het minder lang gaat duren voordat klachten afgehandeld worden.