Op 2 juli 2020 publiceerde de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) van het Ministerie van Justitie en Veiligheid (JenV) een nieuwe infosheet over vreemdelingenbewaring. Wij plaatsen daar een aantal kritische kanttekeningen bij.

Er wordt een overzicht gegeven van de interne vrijheden die vreemdelingen hebben, in tegenstelling tot gevangenen in strafdetentie. Voorbeelden die DJI geeft zijn zelf koken, onbeperkt bellen en een ruime bezoekregeling. Dit komt overeen met de vergelijkbare infosheets van de afgelopen drie jaar, waarover wij reeds in de nieuwsbrief van augustus 2017 schreven. Net zoals drie jaar geleden zijn de laatste twee genoemde vrijheden twijfelachtig. In de detentiecentra wordt nog steeds gebruik gemaakt van beltegoed. Vreemdelingen kunnen ons Meldpunt gratis bereiken, maar hiernaast kunnen zij dus zeker niet onbeperkt bellen. Ook van een ruime bezoekregeling is nog geen sprake, aangezien ingeslotenen in de vreemdelingendetentiecentra slechts 2 uur per week bezoek mag ontvangen.

In het voorbeeld van een dag in vreemdelingenbewaring is te zien wat een ingeslotene zoal doet tussen het moment dat hij opstaat om 08:00 tot het moment dat hij weer ingesloten wordt op zijn cel om 22:00. Echter, als meldpunt ontvangen wij vele telefoontjes dat deze tijd buiten cel vaak nauwelijks wordt bereikt. Ook voordat het coronavirus uitbrak hoorden wij vaak dat celdeuren eerder dan 22:00 dicht gingen. Sommige afdelingen hebben überhaupt niet de genoemde avondopenstelling. Tijdens de coronacrisis is de tijd buiten de cel veelal slechts drie uur per dag.

De DJI geeft in de sheet nog een aantal noemenswaardige cijfers. In 2019 was er een instroom van 3.784 vreemdelingen. Vorig jaar was maar liefst 91,4 procent van de ingeslotenen man, en slechts 8,6 procent vrouw. Dit betekent dat er 325 vrouwen in vreemdelingendetentie zijn geplaatst in 2019. De grootste groep vreemdelingen in detentiecentra (47 procent) heeft een leeftijd tussen de 20 en 29 jaar. Er bestaan echter ook zowel een groep ouderen als een groep ingeslotenen jonger dan 20 jaar, waar wij ons als meldpunt zorgen over maken.

De meeste ingeslotenen in 2019 waren afkomstig uit Marokko, Albanië , Algerije, Nigeria of Gambia. De verblijfsduur in Detentiecentrum Rotterdam was vorig jaar gemiddeld 41 dagen. In de Rapportage Vreemdelingenketen 2019 van het Ministerie van JenV valt af te lezen dat er vorig jaar 90 vreemdelingen langer dan 6 maanden ingesloten hebben gezeten. Het gemiddelde geeft dan ook geen volledig beeld.