In de zaterdagkrant van NRC verscheen dit weekend een artikel van drie pagina’s met de titel ‘Geen misdaad, wel straf’ over vreemdelingendetentie, geschreven door Trudeke Sillevis Smitt. Online heeft het de titel gekregen ‘Vreemdelingendetentie mag niet ‘prison-like’ zijn, maar is dat wel’.

In dit stuk worden een aantal belangrijke problemen met het huidige systeem helder uitgelegd, zaken waar het Meldpunt Vreemdelingendetentie zich in de afgelopen 10 jaar hard voor maakte. Met als kernpunt dat het beschikbaar houden van mensen die het land moeten verlaten ook op veel humanere wijze georganiseerd zou kunnen worden. Nu gebeurt dat in een gevangenisregime wat op sommige punten nog vervelender is voor de ingeslotenen dan dat van een reguliere strafgevangenis. Isolatie wordt veelvuldig toegepast als orde- of strafmaatregel, er is onvoldoende gekwalificeerd personeel en mogelijkheden om klachten in te dienen zijn onvoldoende.

Onze collega Revijara Oosterhuis heeft uitgebreide medewerking verleend aan het artikel. Zij komt onder anderen aan het woord over de veel te beperkte mogelijkheden voor een zinvolle dagbesteding – iets waar zelfs de huidige directeur van heeft gezegd dat het goed zou zijn om dat aan te passen. En over de coronaveiligheid, die volgens ons onvoldoende wordt gewaarborgd. Daarnaast komen meerdere personen aan het woord die zelf ingesloten hebben gezeten in Detentiecentrum Rotterdam.

Er is een nieuwe ‘Wet terugkeer en vreemdelingenbewaring’ in voorbereiding, al jaren, maar daarop is veel kritiek omdat dit maar zeer ten dele een verbetering zou zijn van de omstandigheden. Onder anderen van de Nationale Ombudsman, zie verderop in deze nieuwsbrief over de teleurstellende stand van zaken daarmee. Staatssecretaris Broekers-Knol wil de wet alleen maar strenger maken, met extra mogelijkheden voor een lock-down, dus extra mogelijkheden voor het collectief straffen van ingeslotenen voor de acties van één of enkele van hen.