Stel je zit in vreemdelingendetentie en je wordt niet goed behandeld. Dan kán je een klacht indienen. De kans is niet heel groot dat die gegrond wordt verklaard. Maar als je gelijk krijgt (van de Commissie van Toezicht of de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming) heb je vaak recht op een schadevergoeding van het detentiecentrum. Dat zijn helaas opvallend lage bedragen. Iemand een dag onterecht in isolatie plaatsen ‘kost’ de Dienst Justitiële Inrichtingen bijvoorbeeld slechts €10,-. Daarbij komt dat het uitbetalen best wel eens mis gaat in onze ervaring. Beklagprocedures duren maanden, of bij een beroep zelfs járen, waardoor de klager vaak al vrij is wanneer bepaald wordt dat hij een tegemoetkoming moet ontvangen.
Zo hadden wij onlangs contact met D. die al een tijdje niet meer in detentiecentrum Rotterdam verblijft maar nog een schadevergoeding ter hoogte van €20,- zou ontvangen. Daarvan was €5,- omdat hij een keer geen lunch ontving toen hij de hele middag weg was voor een ziekenhuisbezoek. Nog eens €15,- was toegekend omdat hij 3 weken lang in dezelfde set kleding heeft moeten lopen nadat een andere overheidsinstantie zijn koffer was kwijtgeraakt.
Nadat hij hoorde dat hij deze €20 zou krijgen heeft hij eerst zelf geprobeerd het geld naar zijn bankrekening te laten over maken, maar hij liep al snel vast toen hij het detentiecentrum belde. Hij werd van het kastje naar de muur gestuurd tussen verschillende afdelingen. De bureaucratie van het systeem van de Dienst Justitiële Inrichtingen eist bovendien dat iemand zijn adres geeft als hij geld op zijn rekening ontvangt, zelfs in zo’n geval en bij zo’n klein bedrag. Dat lijkt ons niet haalbaar voor deze doelgroep. Uiteindelijk werd het bedrag eerst naar ons overgemaakt, waarna wij het hebben doorgestuurd naar hem.