Sinds de Black Lives Matter protesten is er in de maatschappij meer aandacht voor racisme en discriminatie. De RSJ is van mening dat het ook in detentie van groot belang is om blijvende aandacht te geven aan deze onderwerpen. Zij is daarom in gesprek gegaan met medewerkers, gevangenisdirecteuren en gedetineerden. Hieruit is gebleken dat racisme en discriminatie zowel tussen inrichtingspersoneel en gedetineerden als tussen gedetineerden onderling geregeld plaats vindt.

Uit de gesprekken volgt daarnaast dat gedetineerden niet snel melding maken van racisme en discriminatie. De mogelijkheden zijn er: een gesprek met de maandcommissaris, het indienen van een klacht, een melding bij het College van de Rechten van de Mens en aangifte bij de politie. In de praktijk gebeurt dit weinig. Gedetineerden zijn bang dat een melding invloed heeft op het stelsel van promoveren en degraderen, overplaatsingen of het krijgen van verlof. Bovendien wordt een klacht over racisme of discriminatie vaak niet-ontvankelijk verklaard omdat het niet als een beslissing van de directeur wordt gezien.

De RSJ adviseert daarom dat er in het detentiecentrum een vertrouwenspersoon aanwezig is met wie zowel medewerkers als gedetineerden onafhankelijk mee kunnen praten. Daarnaast ontbreekt er volgens de RSJ een duidelijk beleid vanuit hogerop. Zij pleiten daarom voor meer openheid over dit soort thema’s door een veilig leef- en werkklimaat te creëren en aandacht te geven aan scholing van het personeel.

Het Meldpunt Vreemdelingendetentie vindt racisme en discriminatie onacceptabel. Wij zijn daarom blij dat de RSJ hier een advies over heeft uitgebracht.